ปวดท้องกระเพาะ มีอาการอย่างไร ควรกินอาหารประเภทไหน

เชื่อว่าทุกคนต้องเคยมีอาการปวดท้อง เป็น ๆ หาย ๆ และคนส่วนมากก็จะคิดไปก่อนเสมอว่าตนเองเป็นโรคกระเพาะหรือไม่ เนื่องจากว่าอาการปวดท้องเป็นอาการเริ่มแรกของการเป็นโรคกระเพาะ แต่ว่าก็ไม่ใช่เสมอไป ยังมีสาเหตุอื่น ๆ ร่วมด้วย และการปวดท้องก็มีหลายแบบ ได้แก่การปวดแบบบีบ แบบม้วนหน้าท้อง แบบจุกเสียด ฯลฯ อาการปวดเหล่านี้มีสาเหตุมาจากการเป็นโรคกระเพาะนั่นเอง

ปวดท้องแบบไหนที่เขาเรียกว่าปวดท้องกระเพาะ

การปวดท้องกระเพาะ คนไข้จะมีอาการมวน ปวด แสบ จุกเสียด แน่น ท้องอืด หรืออย่างใดอย่างหนึ่ง แต่ว่าจะปวดเฉพาะท้องส่วนบน เริ่มจากสะดือขึ้นไปถึงบริเวณลิ้นปี่ ข้างซ้ายหรือขวา แต่ว่าโดยมากจะปวดบริเวณลิ้นปี่หรือใต้ชายโครงซ้าย และมีอาการปวดเรื้อรังมากกว่า 4 อาทิตย์

อาการดังกล่าวข้างต้นเข้าข่ายอาการปวดท้องกระเพาะ แต่ว่าเนื่องจากภายในท้องของคนเรามีอวัยวะต่าง ๆ มากมาย ๆ ไม่ว่าจะเป็น ตับ ตับอ่อน ถุงน้ำดี ซึ่งก็อาจส่งผลให้มีอาการปวดท้องที่คล้ายคลึงกับกระเพาะอาหารเช่นเดียวกัน เพราะฉะนั้นหมอจึงต้องมีการวิเคราะห์แยกโรคว่าอาการปวดท้องที่เกิดขึ้นนั้นมีเหตุมาจากอะไรกันแน่ ซึ่งอาการปวดท้องที่คล้ายกับปวดกระเพาะ ก็มีหลายสาเหตุ ดังต่อไปนี้

การกินยา เพราะยาหลายตัว ทำให้เคืองกระเพาะ และทำให้คนป่วยมีอาการปวดท้องคล้ายกับการปวดท้องกระเพาะได้
กรดไหลย้อน เกิดขึ้นได้เนื่องมาจากกรดภายในร่างกายมากเกินความจำเป็นก็เลยไหลย้อนกลับมาเข้าไปในหลอดอาหาร มีอาการแสบร้อนกึ่งกลางอก ปวด จุก แน่น อืด และไม่สบายบริเวณท้องส่วนบน
แผลในกระเพาะ ก็ทำให้มีอาการเจ็บท้องคล้ายกับเจ็บท้องกระเพาะได้เช่นเดียวกัน ซึ่งการจะรู้ว่าเป็นแผลในกระเพาะหรือไม่ จำต้องตรวจโดยการส่องกล้อง และสามารถรักษาให้หายได้โดยการให้ยาทำลายเชื้อแบคทีเรีย
ตับอ่อนอักเสบ ผู้ป่วยจะมีอาการปวดกึ่งกลาง บริเวณลิ้นปี่ ลักษณะของการปวดจะร้ายแรงมาก โดยมากจะพบในผู้ป่วยที่กินเหล้า ผู้ป่วยจะมาด้วยอาการหมดแรง และก็อาจมีตาเหลือง ตัวเหลืองร่วมด้วย
นิ่วในถุงน้ำดี พบว่าผู้ป่วยส่วนหนึ่งที่มีอาการเจ็บท้องส่วนบนหรือใต้ชายโครงขวา โดยมักมีอาการปวดรุนแรงเป็นชั่วโมงรวมทั้งมักมีลักษณะปวดหลังกินอาหารมัน สุดท้ายคือตรวจพบว่าเป็นนิ่วในถุงน้ำดี การดูแลรักษาคือการผ่าตัดเอานิ่วออก คนป่วยก็จะหายเจ็บท้อง
ไส้ติ่งอักเสบ ช่วงแรก ๆ ผู้ป่วยจะมวน ๆ ท้องบริเวณลิ้นปี่ แต่จากนั้นจะปวดบริเวณด้านขวาล่าง ร่วมกับอาการเบื่ออาหาร
โรคมะเร็งกระเพาะ ในกรณีนี้ ผู้ป่วยส่วนมากจะไม่เคยเจ็บท้องรูปแบบนี้มาก่อน แต่ว่ามาปวดตอนอายุมาก และไม่สนองตอบต่อยารักษาโรคกระเพาะ น้ำหนักลด รับประทานอาหารไม่ลง ถ่ายไม่ปกติ หากมีอาการลักษณะดังกล่าวนี้จัดว่ามีสัญญาณเตือนโรคร้าย ควรจะรีบปรึกษาหมอ เนื่องจากเสี่ยงต่อการเป็นโรคโรคมะเร็งกระเพาะ

ปวดท้องกระเพาะ รักษายังไงดี

อาหารที่ดีต่อผู้ป่วยโรคกระเพาะ

อาหารแต่ละชนิดที่คนเรากินเข้าไปนั้น มีผลต่อระบบย่อยอาหารแล้วก็สุขภาพโดยรวมอย่างยิ่ง โดยเฉพาะคนที่มีความผิดปกติในระบบทางเดินอาหารอย่างโรคกระเพาะ ควรที่จะเลือกกินอาหารที่เกิดผลดีต่อระบบย่อยอาหาร ไม่ส่งผลให้เกิดการระคายเคืองกระเพาะ แล้วก็มีคุณสมบัติช่วยทุเลาอาการป่วยด้วย ดังต่อไปนี้

อาหารที่อุดมไปด้วยใยอาหาร อาทิเช่น พืชตระกูลถั่ว แครอท บร็อกโคลี่ ข้าวโอ๊ต ลูกแอปเปิ้ล ฯลฯ
อาหารที่มีความเป็นกรดต่ำ หรืออาหารที่มีฤทธิ์เป็นด่าง อย่างผักจำพวกต่าง ๆ
อาหารที่มีไขมันต่ำ ดังเช่นว่า อกไก่ เนื้อปลา ฯลฯ
อาหารที่ปรุงโดยเลือกใช้น้ำมันที่ผลิตขึ้นมาจากมะกอกและก็น้ำมันคาโนลาเป็นหลัก
ธัญพืชเต็มเมล็ด ได้แก่ ขนมปังโฮลวีต ซีเรียล ข้าวซ้อมมือ ฯลฯ
เครื่องดื่มที่ไม่อัดก๊าซ และไม่มีคาเฟอีน
อาหารที่มีโพรไบโอติกส์ (Probiotics) ซึ่งเป็นเชื้อจุลินทรีย์แล้วก็ยีสต์ในกลุ่มที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพร่างกาย ได้แก่ กะหล่ำดอก กิมจิ ชาหมัก โยเกิร์ต ฯลฯ เนื่องจากมีงานวิจัยที่ศึกษาค้นพบว่า โพรไบโอตำหนิกส์อาจช่วยป้องกันโรคติดเชื้อเฮลิโคแบคเตอร์ไพโลไร ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคกระเพาะแล้วก็การเกิดแผลในกระเพาะได้

อาหารที่ผู้ป่วยโรคกระเพาะไม่ควรกิน

ร่างกายของคนไข้โรคกระเพาะบางทีอาจสนองตอบต่ออาหารแต่ละจำพวกแตกต่างกัน คนไข้แต่ละรายจึงควรดูอาการตัวเองขณะกินอาหารแต่ละประเภท แล้วก็หลบหลีกอาหารที่ทำให้อาการป่วยแย่ลง ซึ่งส่วนใหญ่มักเป็นอาหารที่มีรสเผ็ด เปรี้ยว หรือมีฤทธิ์เป็นกรด รวมทั้งอาหารที่มีไขมันสูง ดังต่อไปนี้